Hoe ga je om met mensen uit jouw context of vrienden die het gevaar van het virus bagatelliseren of in complottheorieën geloven?
Om te beginnen. Houd alleen alleen contact als je dat wilt. Het hoeft niet. Wanneer je in een risicogroep zit, mantelzorg doet, een essentieel beroep uitoefent of dierbaren hebt verloren aan corona, kan het zijn dat deze contacten te veel triggeren. Ook al voel je misschien een plicht om contact te houden, als christen, laat het rustig liggen. Ik ben al vroeg in de pandemie uit een groep gegaan waar bedenkelijke zaken gedeeld werden. Ik houd niet met iedereen contact en wat ik wel onderhoud is kostbaar, maar doet me ook pijn.
Ga niet in discussie
Wat ik geleerd heb is dat in discussie gaan niet helpt, dat schept afstand. Linkjes sturen met betrouwbare informatie ook niet. Voor hen komt dat uit een niet-betrouwbare bron (Main Stream Media). Maar ga ook niet mee in de verhalen. Soms benoem ik ons verschil in een beginzin: ‘We staan hier anders in, maar…’ Je kunt van betekenis zijn door vriendelijk aanwezig te zijn. Daarmee bied je steun, een echte band en ben je een baken. Als iemand van gedachten verandert, ben jij daar nog steeds.
Zoek naar raakvlakken
Wat je kunt doen, is zoeken naar raakvlakken. Bijvoorbeeld door herinneringen op te halen aan wat je vroeger samen hebt meegemaakt. Wanneer iemand helemaal gevangen is in complot gedachten is dat heilzaam. Daarmee breng je iemand terug terug bij de persoon die hij was voor hij hierin geloofde. Je kunt ook vragen hoe het gaat, en onderwerpen ter sprake te brengen die je allebei leuk vond om over te praten voor de coronacrisis uitbrak.
Mildheid
Ik probeer mild te zijn. Iemand niet als de vijand zien is belangrijk in het contact, je bedenken dat de ander een mens is zoals jij. Mild zijn vind ik moeilijk, omdat ik het allemaal zo moreel verwerpelijk vind en omdat het mijzelf persoonlijk raakt. Ik heb corona gehad en ben nog steeds niet helemaal beter. Het kost me soms wel een dag om over een nare Facebookupdate heen te komen van iemand die ik ken. Het helpt me dan om niet te reageren en om te erkennen dat het me zeer doet. Geloof helpt ook bij mildheid. Verder probeer ik mezelf voor te houden, dat de boze dingen die gezegd worden, ook tegen mij, door onzekerheid komen, door angst en wantrouwen, verlies aan inkomsten en economische zekerheid.
Nieuwsgierigheid
Benieuwd zijn naar wat iemand voelt en denkt en waar de zorgen liggen, die maken dat hij of zij bepaalde standpunten in neemt, geeft een fijn contact.
Gevoel delen
Wat mij ook helpt in het contact is het delen van gevoelens, bijvoorbeeld angst en onzekerheid. Dan hebben we contact op een ander nivo. Ook het uitwisselen wat we hierin nodig hebben, doet het contact goed. Ik zie ook dat ze zorg hebben om mij, oprechte zorg: 'Berthe installeert de corona-app. Geen Goed Idee.' Ook dan kan ik me makkelijker verbinden.
Ik kan soms verbinding krijgen omdat ik kritisch ben op het beleid van de overheid, daar vinden we elkaar dan in. Soms, want die nuances worden lang niet altijd begrepen.
Op een rijtje
De bottomline: Je bent van betekenis door vriendelijk aanwezig te zijn.
Het ‘moet’ niet. Als het te veel triggert, voed het contact dan niet.
Ga niet in discussie, maar praat ook niet mee.
Zoek naar raakvlakken: herinneringen die je samen hebt, interesses die samen had
Neem (even) afstand als je erg geraakt ben Erken hoe zeer het je doet en zoek later (misschien) weer contact.
Probeer mild te zijn, begrip te hebben voor hun situatie.
Wees nieuwsgierig.
Kom bij uitwisseling op gevoelsniveau. Wissel gevoelens uit, hoe het jullie beiden raakt.
Bedenk dat de ander een mens is zoals jij.
Bronnen voor de tips in de omgang
De manier waarop mensen beïnvloed worden op internet door complotheorieën heeft bepaalde trekken van een cult. Matthew Remski, ex-cult lid en cult onderzoeker benadrukt het belang van empathie en het teruggaan naar herinneringen die je samen hebt. Hij volgt hier Steven Hassan, ook een ex-cult lid en schrijver over cults.